Απομαγνητοφώνηση και απόδοση: "Ας Μιλήσουμε Επιτέλους!"
Sharmini Peries: Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα μπορεί να έχει επισκιαστεί από την προσφυγική κρίση στην Ευρώπη, τις τρομοκρατικές επιθέσεις και το επικείμενο δημοψήφισμα για το Brexit, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει εξαφανιστεί. Ο κυβερνών συνασπισμός υπό τον ΣΥΡΙΖΑ ήρθε τις τελευταίες εβδομάδες αντιμέτωπος με συγκρούσεις στους δρόμους και με μια τρήμερη γενική απεργία, που έγινε αφορμή να παραλύσει ένα μεγάλο μέρος της χώρας. Και όμως, παρά τις διαμαρτυρίες, η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα προώθησε την νομοθεσία που απαιτούνταν για τις μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό και συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας, με την ισχνή υποστήριξη των 153 βουλευτών του κυβερνώντος συνασπισμού. Τα μέτρα αυτά τα έθεσαν ως προαπαιτούμενο οι δανειστές, προκειμένου να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις για το χρέος. Απευθυνόμενος στο κοινοβουλευτικό σώμα των 300 εδρών, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δήλωσε, ότι η κυβέρνηση “είναι αποφασισμένη να βοηθήσει την Ελλάδα να ορθοποδίσει, με οποιοδήποτε κόστος”.
Για να συζητήσουμε τις εξελίξεις αυτές, έχω προσκαλέσει σήμερα στην εκπομπή τον κ. Michael Hudson, διακεκριμένο καθηγητή Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Μισούρι, στο Κάνσας Σίτι. Το τελευταίο του βιβλίο, “Killing the Host: How Financial Parasites and Debt Bondage Destroyed the Global Economy”, ήδη διαβάζεται και σχολιάζεται αρκετά.
Κύριε Hudson, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πιέζει την Ελλάδα να λάβει πολλά και ποικίλα μέτρα που στοχεύουν, υποτίθεται, στην επίλυση του προβλήματος του φορτίου του χρέους της Ελλάδας. Το ταμείο ισχυρίστηκε πως θέλει "να γίνει πιο δημιουργικό όσον αφορά στην διαγραφή του χρέους" και τα μέτρα που προτείνει φαίνεται να είναι αρκετά “προχωρημένα” σε σύγκριση με όσα συζητάνε οι δανειστές. Πείτε μας περισσότερα για την πρόταση του ΔΝΤ και ποια είναι η αντίδραση των υπόλοιπων δανειστών.
Michael Hudson: Το ΔΝΤ έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να μειώσει το χρέος της Ελλάδας, ούτε κατά ένα λεπτό του ευρώ. Θα παραμείνει το χρέος ως έχει. Το πρόβλημα είναι ο τρόπος με τον οποίο οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες κάνουν τους ισολογισμούς τους. Εάν διασπάσουν το χρέος που η Ελλάδα οφείλει στο ΔΝΤ, τότε η Γερμανία, η Γαλλία και άλλες χώρες, των οποίων οι τράπεζες έχουν διασωθεί, θα πρέπει αναγκαστικά να υποστούν απώλειες. Αλλά αυτές αρνούνται να χάσουν έστω και ένα ευρώ! Οπότε, το ΔΝΤ δεν έχει κάνει ουσιαστικά καμία “δημιουργική πρόταση”. Απλά επανέλαβε αυτό που είπε και πριν από ένα χρόνο, χωρίς να αλλάξει ούτε μία λέξη. Είπε:
“Ακούστε να δείτε. Δεν πρόκειται να σας χαρίσουμε ούτε δεκάρα από το χρέος σας, αλλά θα σας κάνουμε ένα ταχυδακτυλουργικό. Θα σας χρεώσουμε μόνο 1,5% επιτόκιο, και για τα επόμενα 25 χρόνια δεν θα χρειαστεί να ξεχρεώνετε. Δηλαδή, θα σας θέσουμε νέο τελεσίγραφο για την αποπληρωμή, αλλά δεν θα χρειαστεί να μας πληρώνετε τόκους για τα επόμενα 25 χρόνια και θα σας χρεώνουμε μόνο ένα μικρό μέρος από το επιτόκιο.
Εδώ, όμως, υπάρχει ένα “αλλά”. Θα πρέπει να ακυρώσετε τις συντάξεις σας. Θα τις ξεχάσετε. Θα επιβάλετε σκληρότερη λιτότητα, η κυβέρνησή σας θα ιδιωτικοποιηθεί, οπότε αναγκαστικά θα συρρικνωθεί η οικονομία σας κατά περίπου 1, 2, 3 % ετησίως, έτσι ώστε το επιτόκιο του 1,5 % που θα σας επιβάλουμε να απορροφήσει τελικά όλη την αύξηση εσόδων που θα έχετε. Κάθε λεπτό του ευρώ που εξοικονομάτε από την όποια ανάπτυξή σας τα επόμενα 25 χρόνια θα καταλήγει να πληρώνει τις γερμανικές τράπεζες.
Εμείς γνωρίζουμε από τώρα ότι δεν θα τα καταφέρετε. Γνωρίζουμε ότι όταν ακυρώσετε τις συντάξεις, η οικονομία σας θα συρρικνωθεί. Γνωρίζουμε ότι οι εργαζόμενοί σας ήδη αντιδρούν με απεργίες. Είναι δεδομένο ότι πολύ περισσότεροι θα μεταναστεύσουν. Αλλά υπάρχει μια διέξοδος. Μπορείτε να πουλήσετε τα λιμάνια σας, τη γη σας, τις δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας σας, τους σιδηροδρόμους σας, τα αεροδρόμια σας... Ο,τιδήποτε έχετε, θα το πουλήσετε στους Γερμανούς, και σας εγγυώμαι ότι, το αργότερο μέχρι το τέλος του χρόνου, δεν θα σας έχει απομείνει τίποτε. Και τότε, το μόνο που θέλουμε είναι να φύγετε όλοι οι Έλληνες από τη χώρα ΜΑΣ, αφού ήδη είναι δική μας ιδιοκτησία”.
Αυτά είπε στους Έλληνες το ΔΝΤ. Η πρότασή τους όχι μόνο δεν είναι “δημιουργική”, αλλά είναι κυριολεκτικά κτηνώδης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι Έλληνες κατεβαίνουν πάλι σε απεργίες.
Michael Hudson: Διότι χρησιμοποιούν την χρηματοδότηση ως νέο μέσο διεξαγωγής πολέμου. Ένας κανονικός πόλεμος είναι σε εξέλιξη στην Ευρώπη, αλλά δεν διεξάγεται πια με στρατιωτικά μέσα. Σήμερα, αντί να βομβαρδίζουν, χρησιμοποιούν την χρηματοδότηση ως μέσο, για να πούν: “Μπορούμε να σας αρπάξουμε τη χώρα. Μπορούμε να σας πάρουμε όλες τις δουλειές. Μπορούμε να σας ελέγξουμε, να σας κατακτήσουμε, χωρίς να χρειαστεί να σας σκοτώσουμε. Απλά θα σας αναγκάσουμε να μεταναστεύσετε, με το να καταργήσουμε τις συντάξεις σας και να σας πάρουμε όλα τα χρήματά σας”. Η αρπαγή κάθε μορφής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα ισοδυναμεί με εισβολή, σκοπός της οποίας είναι να αρπάξουν τα ελληνικά λιμάνια, τους ελληνικούς σιδηροδρόμους, την ενέργεια, τα κοιτάσματα και ό,τι άλλο θέλουν. Όλα αυτά σαφώς ισοδυναμούν με πόλεμο.
Sharmini Peries: Στον διεθνή Τύπο κυκλοφόρησαν δημοσιεύματα σχετικά με τη συνεδρίαση της Δευτέρας με τους υπουργούς Οικονομικών, και το παρουσιάσαν σαν να ήταν επιτυχία. Είδαμε και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον υπουργό Οικονομικών να βγαίνουν από την συνάντηση και ήταν όλο χαμόγελα. Γιατί;
Michael Hudson: Επειδή έχουν ξεπουλήσει τα πάντα, μήπως; Οι πολιτικοί, μόλις βλέπουν κάμερες, ποζάρουν με πλατιά χαμόγελα. Αυτό είθισται να κάνουν, σύμφωνα με τους τύπους. Χαμογελάνε γενικά, σαν να υπερασπίστηκαν έμπρακτα όλα όσα υποσχέθηκαν στους ψηφοφόρους τους. Ο Ομπάμα, για παράδειγμα, χαμογελάει ανελλιπώς, κάθε φορά που χαρίζει κάτι στην Wall Street. Αλλά το χαμόγελο των πολιτικών, εν προκειμένω του Τσίπρα και του υπουργού του, δεν αντικατοπτρίζει κάτι καλό για τον λαό. Ο ελληνικός λαός προφανώς το γνωρίζει αυτό, όπως προκύπτει και από την πολιτική του αντίδραση.
Sharmini Peries: Συνεπώς, αυτές τις βάναυσες μεταρρυθμίσεις και την υφαρπαγή των συντάξεων καλούνται σήμερα οι Έλληνες να τις "καταπιούν" αδιαμαρτύρητα. Τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη για αυτόν τον λαό;
Michael Hudson: Σημαίνουν το αντίθετο από αυτό που σημαίνει η έννοια “μεταρρύθμιση”. Τα τελευταία 100 χρόνια, η όλη τάση για μεταρρυθμίσεις σημαίνει στην πράξη την εκχώρηση περισσότερης εξουσίας στην κυβέρνηση. Δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην οικονομική ανάπτυξη των λίγων. Όμως, ο όρος “μεταρρύθμιση” πρωτοχρησιμοποιήθηκε ως ορισμός μιας διαδικασίας η οποία καθιστά ένα οικονομικό σύστημα πιο δίκαιο. Αντιθέτως, στον σημερινό κόσμο βρισκόμαστε σε μια οργουελική πραγματικότητα, ένα καθεστώς “doublethink” του Orwell, όπου η “μεταρρύθμιση” είναι το μέσο με το οποίο καταργούνται όλες οι πραγματικές μεταρρυθμίσεις που έκανε, για παράδειγμα, η Ελλάδα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Καταργούνται οι μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος, οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις, και όλες οι υπόλοιπες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Πρόκειται για μια επαναφορά του συστήματος της φεουδαρχίας, αυτό που μερικοί αποκαλούννεοφεουδαρχία. Είναι το αντίθετο του κινήματος των μεταρρυθμίσεων. Έτσι, οι εφημερίδες μπορεί να χρησιμοποιούν τη λέξη “μεταρρύθμιση”, αλλά πρόκειται ουσιαστικά για ακριβώς το αντίθετο.
Sharmini Peries: Μάλιστα. Η αριστερά και το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ τι λένε για όλα αυτά που ακούσαμε στις ειδήσεις;
Michael Hudson: Τι να πουν; Ο καθένας από αυτούς μέσα του αισθάνεται τι σημαίνουν όλα αυτά που συμβαίνουν, και απ’ όσο γνωρίζουμε, ο Γιάννης Βαρουφάκης, τον οποίο είχατε φιλοξενήσει στην εκπομπή σας, επέλεξε να παραιτηθεί και να σώσει την καριέρα του παρά να παίξει τον ρόλο του νεκροθάφτη, που θα επέβαλε περισσότερη λιτότητα στην Ελλάδα. Τα έχουν και οι ίδιοι χαμένα και γνωρίζουν καλά ότι τα μέτρα αυτά είναι ό,τι το χειρότερο. Έχουν συνειδητοποιήσει ότι ένας πόλεμος είναι σε εξέλιξη, ενώ αρχικά ήλπιζαν αφελώς ότι θα τους στήριζαν άλλα αριστερά κινήματα στην Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Βλέπουμε να διαδραματίζεται ένα αμείλικτος ταξικός πόλεμος στην Ευρώπη, όπου τη μία οι οφειλέτες επιτίθενται στους δανειστές και την άλλη οι δανειστές στους οφειλέτες, αλλά το μόνο που μπορούν να κάνουν οι οφειλέτες προς το παρόν είναι να εκθέτουν δημοσίως την υποκρισία του ΔΝΤ.
Αλλά μιας και μιλάμε για την Ελλάδα, ας αντιπαραθέσουμε την περίπτωση της Ελλάδας με την στήριξη που προσφέρει το ΔΝΤ στην πραγματικά πτωχευμένη οικονομία των κλεπτοκρατών της Ουκρανίας. Το ΔΝΤ ετοιμάζεται να “διασώσει” την Ουκρανία, λέγοντάς της: “Δεν είσαι υποχρεωμένη να αποπληρώσεις τα χρέη σου προς την Ρωσία και προς οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση δεν βλέπουν με καλό μάτι οι ΗΠΑ. Είσαι όμως υποχρεωμένη να πουλήσεις την γη σου στον George Soros και σε άλλα άτομα, τα οποία οι ΗΠΑ βλέπουν με καλό μάτι".
Εύκολα θα διακρίνετε την τακτική των δύο μέτρων και δύο σταθμών που εφαρμόζει το ΔΝΤ, αν συγκρίνετε το τι υποχρεώνει την ελληνική κυβέρνηση να κάνει, με το τι κάνει υπέρ της ουκρανικής κυβέρνησης! Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι το ΔΝΤ έχει μετατραπεί σε εργαλείο του “νέου ψυχρού πολέμου”, με αποτέλεσμα να μην απομένει άλλη επιλογή για την βάση του ΣΥΡΙΖΑ και τους υπόλοιπους Έλληνες, εκτός από το να επισημαίνουν πόσο άδικο είναι αυτό που γίνεται και να προσπαθούν να ενημερώνουν τον κόσμο, πως όλα όσα γίνονται είναι στην πραγματικότητα μια απότομη στροφή προς μια πολιτική δεξιότερη της δεξιάς και πως η αλλεπάλληλη χρηματοδότηση της χώρας τους ισοδυναμεί με πόλεμο.
Sharmini Peries: Τέλος, κύριε Hudson, τι επιλογές έχει η ελληνική κυβέρνηση; Τι μπορεί νακάνει;
Michael Hudson: Ο κ. Τσίπρας ισχυρίζεται ότι η κυβέρνησή του δεν έχει άλλη επιλογή. Λέει ότι η μόνη επιλογή που έχει είναι να παραδοθεί. Αλλά για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, η κόντρα αυτή τη στιγμή δεν είναι ανάμεσα στην Ελλάδα και το ΔΝΤ. Δεν είναι καν ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία ή την Ευρώπη. Η κόντρα που είναι τώρα σε εξέλιξη είναι αποκλειστικά μεταξύ του ΔΝΤ και της Γερμανίας, και αφορά στο εάν ή όχι το ΔΝΤ θα αγνοήσει τους παραδοσιακούς κανόνες του για να δώσει ένα δάνειο που δεν θα μοιάζει με άλλα, κατά παράβαση όλων των αρχών του. Σύμφωνα με τα άρθρα του καταστατικού του, το ΔΝΤ δεν επιτρέπεται να δώσει δάνειο σε μια κυβέρνηση, η οποία είναι αδύνατο να αποπληρώσει αυτό το δάνειο. Το προσωπικό του ΔΝΤ στο σύνολό του έχει διαπιστώσει ομόφωνα ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποπληρώσει το δάνειο, διότι οι ίδιοι οι όροι δανεισμού του ΔΝΤ, οι προϋποθέσεις, οδηγούν σε συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας, γεγονός που καθιστούν το δάνειο αδύνατο να αποπληρωθεί.
Οπότε, τι κάνει το ΔΝΤ στην περίπτωση αυτή; Δηλώνει τα εξής: “Εμείς θα παραβούμε τους κανόνες του καταστατικού μας και θα δώσουμε δάνειο στην Ελλάδα, κυρίως επειδή οι ΗΠΑ μας είπαν να το κάνουμε. Αλλά θα υποχρεωθεί η Ελλάδα να εξακολουθήσει να πληρώνει, για να καταστήσουμε σε όλους σαφές, ότι αν η Ισπανία επιχειρήσει να αντισταθεί και καταβάλει τις συντάξεις που δικαιούνται οι πολίτες της, αν η Γαλλία φροντίσει να αμείβονται όπως πρέπει οι εργαζόμενοί της, αν η Ιταλία πληρώσει τους υπαλλήλους της, τότε θα κάνουμε σκόνη τις οικονομίες τους, θα συνθλίψουμε τα εργατικά τους συνδικάτα και θα αφανίσουμε την μεσαία τάξη τους, ακριβώς όπως κάνουμε στην Ελλάδα”.
Σήμερα, έχουμε το ΔΝΤ να προεξοφλεί το μέλλον της Ελλάδας, σε παρόμοια αποστολή με εκείνη των Ναζί, δείχνοντας ταυτόχρονα σε όλους τους άλλους λαούς της Ευρώπης τι πρόκειται να τους συμβεί, αν δεν παραδοθούν.
* Ο κ. Michael Hudson είναι καθηγητής Οικονομικών και ερευνητής στο Πανεπιστήμιοτου Μισούρι, στο Κάνσας Σίτι (UMKC), καθώς και συγγραφέας πολλών βιβλίων,μεταξύ των οποίων και το “Super Imperialism: The Economic Strategy of American Empire” (εκδ. Pluto Press, 2002). Το πιο πρόσφατο βιβλίο του είναιτο “Killing the Host: How Financial Parasites and Debt Bondage Destroy the Global Economy”.
