Όταν οι λογισμοί σε ταράζουν και σ’ ενοχλούν δεν πρέπει ν’ ανοίξεις διάλογο μαζί τους, αλλά να πεις απλά: «Γενηθήτω το θέλημα του Θεού». Αυτό θα σε ηρεμήσει.
Στους λογισμούς δυσπιστίας δεν πρέπει να δίνουμε καμιά σημασία, όπως και στους πονηρούς και βλάσφημους λογισμούς. Περιφρόνησέ τους και τότε ο εχθρός, ο διάβολος, δε θα το ανεχθεί και θα φύγει από κοντά σου γιατί είναι υπερήφανος και δεν ανέχεται την περιφρόνηση. Αν όμως δεχτείς να κάνεις συζήτηση μαζί τους (αφού όλοι οι λογισμοί δυσπιστίας, καθώς και οι πονηροί και βλάσφημοι δεν είναι δικοί σου) θα σε καταβάλουν, θα σε χτυπήσουν κατώ και θα σε αποτελειώσουν.
Το να συμφωνείς με τους αμαρτωλούς λογισμούς και να τους αποδέχεσαι είναι σα να επικοινωνείς με τον εχθρό. Έτσι όμως η θεϊκή δύναμη και βοήθεια μας εγκαταλείπει. Τους λογισμούς της δυσπιστίας, της λαγνείας και της βλασφημίας πρέπει να τους περιφρονείς. Έτσι δε θα μπορέσουν να σε βλάψουν με κανένα τρόπο, κυρίως μάλιστα αν τους εξομολογείσαι στον πνευματικόν σου. Δεν πρέπει όμως να τους φανερώνεις με λεπτομέρειες, γιατί έτσι ίσως βλάψεις και σένα και τον πνευματικό σου. Τους λογισμούς της λαγνείας ιδιαίτερα πρέπει να τους καλύπτεις, να σκεπάζεις αυτόν τον βρωμερό βόθρο με παραπέτασμα, να μην τον σκάβεις.
Οι παροδικοί λογισμοί που η καρδιά δεν τους αποδέχεται περνάνε γρήγορα, φεύγουν. Ο νους μας συνέχεια τρέχει, δεν σταματά καθόλου. Δεν πρέπει να λογαριάσεις κτήμα σου τους ανόητους λογισμούς. Δεν προέρχονται από τη φύση μας. Ο ένας και ο αυτός νούς δεν μπορεί ταυτόχρονα να δοξολογεί και να βλασφημεί το Θεό. Ο πιστός δεν πρέπει να δίνει καμιά προσοχή σε τέτοιους λογισμούς αλλά να τους πετάει σαν σκύβαλα.
Αν κάποιος ανόητος λογισμός έρχεται συνέχεια στο νου κι η καρδιά αρχίσει να τον αποδέχεται, τότε ο άνθρωπος πρέπει να βάλει όλη του τη δύναμη για να τον αποβάλει. Κι αυτό με τη βοήθεια της προσευχής του Ιησού και με εξομολόγηση στο γέροντα.
Δεν πρέπει να συμβιβαστούμε και να ζούμε με τους λογισμούς μας. Όπως ήρθαν, άς τους να φύγουν. Αν ξανά ’ρθουν, απομάκρυνέ τους με την προσευχή του Ιησού. Ας μην αναπαυτούν ποτέ στην καρδιά σου. Αυτήν φρόντιζε να τη διατηρείς πάντα καθαρή. Για να το κατορθώσεις αυτό πρέπει, εκτός από την προσευχή του Ιησού, να ’χεις διαρκή μνήμη Θεού καθώς και προσεχτική, καθαρή εξομολόγηση.
Όταν προσεύχεσαι πρέπει ν’ αγωνίζεσαι για ν’ απαλλαγείς απ’ όλους τους λογισμούς που σε πολεμούν, να συνεχίζεις να προσεύχεσαι χωρίς να τους δίνεις σημασία. Αν οι επιθέσεις των λογισμών γίνονται σφοδρότερες, πρέπει να ικετέψεις το Θεό για να βοηθήσει. Να εξαγορεύεσαι κάθε λογισμό και ιδιαίτερα εκείνους που δε σ’ αφήνουν να ησυχάσεις.
