Απαισιόδοξος ο Τζόζεφ Στίγκλιτς: «Η κρίση θα συνεχιστεί και το 2014»
«Υπάρχει κάτι θλιβερό στις ετήσιες ανασκοπήσεις των τελευταίων πέντε ετών, του διαστήματος δηλαδή που έχουμε διανύσει από την έκρηξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008. Ναι, αποφύγαμε μια Μεγάλη Υφεση υπ' αριθμόν 2, αλλά βρεθήκαμε σε μια Μεγάλη Κακουχία, με ελάχιστη αύξηση του εισοδήματος για ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών στις προηγμένες οικονομίες. Μπορούμε να περιμένουμε μία από τα ίδια το 2014», γράφει ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς.
«Στις ΗΠΑ, το μέσο εισόδημα συνέχισε την φαινομενικά αμείλικτη πτώση του. Για τους άνδρες εργαζομένους, το εισόδημα έχει μειωθεί σε επίπεδα κάτω από εκείνα των τελευταίων 40 ετών. Η ύφεση στην Ευρώπη τελείωσε το 2013, αλλά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί υπεύθυνα ότι ακολούθησε η ανάκαμψη. Περισσότεροι από το 50% των νέων στην Ισπανία και στην Ελλάδα παραμένουν άνεργοι», τονίζει ο Στίγκλιτς.
«Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ισπανία μπορεί να περιμένει ότι η ανεργία θα παραμείνει άνω του 25% για τα επόμενα χρόνια. Ο πραγματικός κίνδυνος για την Ευρώπη είναι ότι μπορεί να επικρατήσει ένα συναίσθημα εφησυχασμού. Καθώς περνούσαν οι μήνες του 2013, μπορούσε κανείς να αισθανθεί την επιβράδυνση στον ρυθμό των ζωτικών θεσμικών μεταρρυθμίσεων στην ευρωζώνη. Για παράδειγμα, η νομισματική ένωση χρειάζεται μια πραγματική τραπεζική ένωση - όχι μόνο την κοινή εποπτεία, αλλά και την κοινή εγγύηση των καταθέσεων και ευρωομόλογα, ή κάποιο παρόμοιο όχημα για την αμοιβαιοποίηση του χρέους. Η ζώνη του ευρώ δεν είναι πολύ πιο κοντά στην εφαρμογή τέτοιων μέτρων από ό,τι ήταν πριν από έναν χρόνο», τονίζει ο Στίγκλιτς.
«Μπορούμε επίσης να αισθανθούμε μια ανανεωμένη δέσμευση για τις πολιτικές λιτότητας που υποκίνησαν την ύφεση στην Ευρώπη. Η συνεχιζόμενη στασιμότητα στην Ευρώπη είναι ήδη κάτι κακό, και εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για άλλη μία κρίση σε άλλη μία χώρα της ζώνης του ευρώ, αν όχι το επόμενο έτος, στο όχι πολύ μακρινό μέλλον», προσθέτει.
«Τα πράγματα είναι μόνο ελαφρώς καλύτερα στις ΗΠΑ, όπου ένα διαρκώς διευρυνόμενο οικονομικό χάσμα - με μεγαλύτερες ανισότητες από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ανεπτυγμένη χώρα - έχει συνοδευθεί από σοβαρή πολιτική πόλωση. Μπορούμε μόνο να ελπίσουμε ότι οι τρελοί του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, που οδήγησαν στο λουκέτο της κυβέρνησης και έσπρωξαν την χώρα στα πρόθυρα της στάσης πληρωμών, θα αποφασίσουν να μην επαναλάβουν αυτή την παράσταση», συνεχίζει ο Στίγκλιτς.
«Κοινωνικές αναταραχές στη Βραζιλία κατέστησαν σαφές ότι, παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο στη μείωση της φτώχειας και της ανισότητας κατά την τελευταία δεκαετία, η χώρα πρέπει να κάνει ακόμη πολλά για να επιτύχει την κοινή ευημερία. Την ίδια στιγμή, το κύμα διαμαρτυρίας έδειξε την αυξανόμενη πολιτική επιρροή της διευρυνόμενης μεσαίας τάξης της χώρας. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Κίνα είχε σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές των βασικών προϊόντων, και ως εκ τούτου στους εξαγωγείς βασικών προϊόντων σε όλον τον κόσμο», τονίζει ο Στίγκλιτς.
«Οπως και τα προηγούμενα χρόνια, το βασικό πρόβλημα που στοίχειωσε την παγκόσμια οικονομία το 2013 παρέμεινε η έλλειψη της παγκόσμιας συνολικής ζήτησης. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι υπάρχει μια έλλειψη πραγματικών αναγκών για υποδομές, για να πάρουμε ένα παράδειγμα. Το παγκόσμιο ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα φαίνεται ανίκανο να ανακυκλώσει τα πλεονάσματα του κόσμου για να ανταποκριθεί σε αυτές τις ανάγκες. Και η κυρίαρχη ιδεολογία μας εμποδίζει να σκεφθούμε εναλλακτικές ρυθμίσεις», προσθέτει ο Στίγκλιτς.
«Εχουμε μια παγκόσμια οικονομία της αγοράς που δεν λειτουργεί. Εχουμε ανικανοποίητες ανάγκες και υποχρησιμοποιούμενους πόρους. Το σύστημα δεν παρέχει οφέλη για μεγάλα τμήματα των κοινωνιών μας. Και η προοπτική για σημαντική βελτίωση το 2014, ή στο εγγύς μέλλον, δεν φαίνεται ρεαλιστική. Τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, τα πολιτικά συστήματα φαίνονται ανίκανα να εισάγουν τις μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προοπτικές για ένα καλύτερο μέλλον. Ισως η παγκόσμια οικονομία θα τα πάει λίγο καλύτερα το 2014 από ό,τι το 2013, ή ίσως όχι. Θεωρούμενα στο ευρύτερο πλαίσιο της συνεχιζόμενης Μεγάλης Κακουχίας, και τα δύο χρόνια θα περάσουν στην ιστορία σαν μια εποχή από χαμένες ευκαιρίες», καταλήγει ο Στίγκλιτς.
Πηγή: Tα Νέα.gr
«Στις ΗΠΑ, το μέσο εισόδημα συνέχισε την φαινομενικά αμείλικτη πτώση του. Για τους άνδρες εργαζομένους, το εισόδημα έχει μειωθεί σε επίπεδα κάτω από εκείνα των τελευταίων 40 ετών. Η ύφεση στην Ευρώπη τελείωσε το 2013, αλλά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί υπεύθυνα ότι ακολούθησε η ανάκαμψη. Περισσότεροι από το 50% των νέων στην Ισπανία και στην Ελλάδα παραμένουν άνεργοι», τονίζει ο Στίγκλιτς.
«Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ισπανία μπορεί να περιμένει ότι η ανεργία θα παραμείνει άνω του 25% για τα επόμενα χρόνια. Ο πραγματικός κίνδυνος για την Ευρώπη είναι ότι μπορεί να επικρατήσει ένα συναίσθημα εφησυχασμού. Καθώς περνούσαν οι μήνες του 2013, μπορούσε κανείς να αισθανθεί την επιβράδυνση στον ρυθμό των ζωτικών θεσμικών μεταρρυθμίσεων στην ευρωζώνη. Για παράδειγμα, η νομισματική ένωση χρειάζεται μια πραγματική τραπεζική ένωση - όχι μόνο την κοινή εποπτεία, αλλά και την κοινή εγγύηση των καταθέσεων και ευρωομόλογα, ή κάποιο παρόμοιο όχημα για την αμοιβαιοποίηση του χρέους. Η ζώνη του ευρώ δεν είναι πολύ πιο κοντά στην εφαρμογή τέτοιων μέτρων από ό,τι ήταν πριν από έναν χρόνο», τονίζει ο Στίγκλιτς.
«Μπορούμε επίσης να αισθανθούμε μια ανανεωμένη δέσμευση για τις πολιτικές λιτότητας που υποκίνησαν την ύφεση στην Ευρώπη. Η συνεχιζόμενη στασιμότητα στην Ευρώπη είναι ήδη κάτι κακό, και εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για άλλη μία κρίση σε άλλη μία χώρα της ζώνης του ευρώ, αν όχι το επόμενο έτος, στο όχι πολύ μακρινό μέλλον», προσθέτει.
«Τα πράγματα είναι μόνο ελαφρώς καλύτερα στις ΗΠΑ, όπου ένα διαρκώς διευρυνόμενο οικονομικό χάσμα - με μεγαλύτερες ανισότητες από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ανεπτυγμένη χώρα - έχει συνοδευθεί από σοβαρή πολιτική πόλωση. Μπορούμε μόνο να ελπίσουμε ότι οι τρελοί του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, που οδήγησαν στο λουκέτο της κυβέρνησης και έσπρωξαν την χώρα στα πρόθυρα της στάσης πληρωμών, θα αποφασίσουν να μην επαναλάβουν αυτή την παράσταση», συνεχίζει ο Στίγκλιτς.
«Κοινωνικές αναταραχές στη Βραζιλία κατέστησαν σαφές ότι, παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο στη μείωση της φτώχειας και της ανισότητας κατά την τελευταία δεκαετία, η χώρα πρέπει να κάνει ακόμη πολλά για να επιτύχει την κοινή ευημερία. Την ίδια στιγμή, το κύμα διαμαρτυρίας έδειξε την αυξανόμενη πολιτική επιρροή της διευρυνόμενης μεσαίας τάξης της χώρας. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Κίνα είχε σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές των βασικών προϊόντων, και ως εκ τούτου στους εξαγωγείς βασικών προϊόντων σε όλον τον κόσμο», τονίζει ο Στίγκλιτς.
«Οπως και τα προηγούμενα χρόνια, το βασικό πρόβλημα που στοίχειωσε την παγκόσμια οικονομία το 2013 παρέμεινε η έλλειψη της παγκόσμιας συνολικής ζήτησης. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι υπάρχει μια έλλειψη πραγματικών αναγκών για υποδομές, για να πάρουμε ένα παράδειγμα. Το παγκόσμιο ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα φαίνεται ανίκανο να ανακυκλώσει τα πλεονάσματα του κόσμου για να ανταποκριθεί σε αυτές τις ανάγκες. Και η κυρίαρχη ιδεολογία μας εμποδίζει να σκεφθούμε εναλλακτικές ρυθμίσεις», προσθέτει ο Στίγκλιτς.
«Εχουμε μια παγκόσμια οικονομία της αγοράς που δεν λειτουργεί. Εχουμε ανικανοποίητες ανάγκες και υποχρησιμοποιούμενους πόρους. Το σύστημα δεν παρέχει οφέλη για μεγάλα τμήματα των κοινωνιών μας. Και η προοπτική για σημαντική βελτίωση το 2014, ή στο εγγύς μέλλον, δεν φαίνεται ρεαλιστική. Τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, τα πολιτικά συστήματα φαίνονται ανίκανα να εισάγουν τις μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προοπτικές για ένα καλύτερο μέλλον. Ισως η παγκόσμια οικονομία θα τα πάει λίγο καλύτερα το 2014 από ό,τι το 2013, ή ίσως όχι. Θεωρούμενα στο ευρύτερο πλαίσιο της συνεχιζόμενης Μεγάλης Κακουχίας, και τα δύο χρόνια θα περάσουν στην ιστορία σαν μια εποχή από χαμένες ευκαιρίες», καταλήγει ο Στίγκλιτς.
Πηγή: Tα Νέα.gr
