Πνευματικός είναι ο άνθρωπος που δε ζει σαν αυτόματο, δεν εξαρτάται από το παρελθόν, τα δόγματα, τις κουλτούρες.
Ζει σαν άτομο, όχι σαν γρανάζι μιας μηχανής. Η ζωή του δεν αποφασίζεται από τους άλλους, αλλά από τη δική του συνείδηση.
Ουσιαστικό άρωμα της ζωής του είναι η Ελευθερία. Είναι ένας άνθρωπος που ζει ελεύθερα, επιτρέποντας σε όλους να ζουν ελεύθερα.
Δεν ακολουθεί το πλήθος στις λεωφόρους και δε φοβάται να είναι μόνος. Αντίθετα, απολαμβάνει τις στιγμές μοναχικότητας σαν πολύτιμο θησαυρό. Η ζωή του είναι ριψοκίνδυνη, γιατί είναι πραγματικά ζωντανή. Είναι μια φλεγόμενη ψυχή, που εγκαταλείπει το συμβατικό βόλεμα και τη μαλθακή σιγουριά της εξασφάλισης, για να πετάξει στον ανοιχτό ορίζοντα του αγνώστου.
Στο πέταγμά του πάνω από την άβυσσο αφήνει πίσω του κάθε ελπίδα, ακόμα και την ελπίδα της λύτρωσης!
Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Καζαντζάκης :
” Ετούτη είναι η λευτεριά η δικιά μου. Λυτρώθηκα από τη λύτρωση! Κάθε άλλη λευτεριά, μάθετέ το, είναι σκλαβιά …; Πώς μπορεί να’ναι λεύτερη μια ψυχή που ελπίζει ; Oποιος ελπίζει, φοβάται τη ζωή τούτη, φοβάται τη ζωή την άλλη, κρέμεται μετέωρος και περιμένει την τύχη ή το έλεος του Θεού.”
Είναι σαν ένα άσπρο σύννεφο, που δεν επιδιώκει στόχους, δεν αντιστέκεται στον άνεμο, αλλά ρέει παντού. Ολες οι διαστάσεις και όλες οι κατευθύνσεις του ανήκουν. Είναι απόλυτη αποδοχή.Δεν κοιτάζει τη ζωή σαν πρόβλημα, αλλά σαν μυστήριο που του αποκαλύπτεται στιγμή προς στιγμή. Γίνεται ο ίδιος το μυστήριο.
Δεν είναι ούτε κονφορμιστής, ούτε αντικοφορμιστής. Ο εκάστοτε επαναστάτης γκρεμίζει τη μια φυλακή για να χτίσει μια άλλη.
Ο πνευματικός άνθρωπος είναι μια δημιουργική δράση, όχι ενάντια στο παλαιό, αλλά υπέρ του Αιώνια Νέου. Σκοπός του είναι η σύλληψη των αρχετύπων του Ωραίου, του Καλού και του Αγαθού και η εξωτερίκευσή τους στο χωροχρόνο.
Δε δίνει ιδιαίτερη σημασία στη συσσώρευση γνώσεων, γιατί ο νους που είναι σκλαβωμένος σε οποιαδήποτε συσσώρευση, δεν είναι ικανός να περιπλανηθεί μακριά και να ανακαλύψει την αλήθεια. Η Γνώση είναι αυθεντική, όταν επιτυγχάνεται υπαρξιακά και η πολυμάθεια, όπως παρατηρεί ο Ηράκλειτος, δε διδάσκει τη φρόνηση.
Είναι ελεύθερος τόσο από την αφελή πίστη, όσο και τη φανατική πίστη, ενώ έχει απεριόριστη εμπιστοσύνη στη Ζωή. Η θρησκευτικότητά του ανήκει σε όλες και σε καμιά θρησκεία. Όπως η αγάπη, η θρησκευτικότητα δεν μπορεί να μπει σε καλούπια και να οργανωθεί. Δεν είναι ένα σύστημα πεποιθήσεων, αλλά ένας τρόπος ζωής, γεμάτος συνειδητότητα, συμπάθεια, φιλικότητα, αγάπη προς όλα τα πλάσματα της Δημιουργίας, έμψυχα και άψυχα, χωρίς όρους και διάκριση.
Ο πνευματικός άνθρωπος δεν είναι ποτέ σοβαροφανής, γιατί η σοβαροφάνεια είναι αρρώστεια και απονέκρωση.
Όπως λέει ο Silo : ” Εγώ, σε κάθε πραγματικό σοφό είδα ένα παιδί που παίζει στον κόσμο των ιδεών και των πραγμάτων, που φτιάχνει μεγάλες και αστραφτερές σαπουνόφουσκες, που αυτός ο ίδιος τις κάνει να σκάνε …;”
Ο πνευματικός άνθρωπος είναι αστείρευτη πηγή εκστατικής χαράς, έμπνευσης και ακτινοβολίας για εκείνους που τον περιβάλλουν, γιατί είναι συνδεδεμένος με την Κοσμική Ενέργεια και συνεπώς δεν εμπλέκεται στις καθημερινές συγκρούσεις για εξασφάλιση της πεπερασμένης ανθρώπινης ενέργειας μέσω των θεάτρων ελέγχου.
Η εσωτερική του ενότητα, προϊόν υπέρβασης των αντιθέσεων, του χαρίζει την πεποίθηση ότι ούτε ο θάνατος μπορεί να σταθεί εμπόδιο στη φωτεινή του πορεία.
Η Λύτρωση δεν είναι γι αυτόν η άρνηση των εγκοσμίων. Απάρνηση δε σημαίνει να λέμε αντίο στον κόσμο, αλλά να αλλάξουμε τη στάση της ταύτισης-προσκόλλησης. Είναι η εγκατάλειψη των ονειρικών προβολών της επιθυμίας, για να αγκαλιάσουμε αυτό που Είναι, Εδώ και Τώρα. Έχει την παλικαριά και τη δροσιά της καρδιάς ενός Ζορμπά, αλλά και το άρωμα της αταραξία ενός Βούδα, σύμφωνα με τον Οsho Rajneesh. .
Για να χρησιμοποιήσουμε τον ποιητικό λόγο του Ταγκόρ :
<< Λύτρωση; Που εννοείς να βρεις τη λύτρωση; Μήπως ο ίδιος ο Θεός μας με ευχαρίστηση δε δέθηκε με της Δημιουργίας τα δεσμά, δε δέθηκε μαζί μας για πάντα; Παράτησε τις βαθιές σου προσευχές κι άφησε κατά μέρος το κομποσκοίνι και τους λιβανωτούς. Τα ρούχα σου θα σκονιστούνε και θα λερωθούν, μα δεν πειράζει. Πήγαινε κι αντάμωσέ Τον, και στάσου κοντά Του με την εργασία, και με τον ιδρώτα στο μέτωπό σου στο μεγάλο πανηγύρι της κοινής ανθρώπινης ζωής>>.
Ο πνευματικός άνθρωπος δεν είναι ένα όνειρο, δεν είναι μια ουτοπία. Είναι η πραγμάτωση του ανθρώπινου δυναμικού.Είναι ο δρόμος του Καινούργιου Ανθρώπου, η μόνη ελπίδα για την αναγέννηση του πολιτισμού μας.
