Την εκδήλωση διοργάνωσαν το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη και ο Σύνδεσμος Υποστήριξης Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων. Την προβολή προλόγισαν ο Πρόξενος της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, Βίκτωρ Μαλιγκούδης, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Υποστήριξης Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων Αντώνης Παριζιάνος και ο δημιουργός του ντοκιμαντέρ Δρ. Γρηγόρης Οικονομίδης.
Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Μητροπολίτης Μύρων Χρυσόστομος, ο εκπρόσωπος των μειονοτήτων στην Γενική Διεύθυνση Βακουφίων στην Άγκυρα Λάκης Βίγκας, ο Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος ανταλλαγέντων Λωζάνης Sefer Guvenç καθώς και πλήθος κόσμου που γέμισε τις δύο κεντρικές αίθουσες του Σισμανογλείου Μεγάρου τόσο στο ισόγειο όσο και τον πρώτο όροφο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός παρευρέθηκαν πολλοί κάτοικοι της Darica, τα σχόλια των οποίων μετά την προβολή ήταν πολύ εγκάρδια.
Το ενενηντάλεπτο ντοκιμαντέρ έχει ως θέμα την ιστορική εξέλιξη της κωμόπολης της Αρετσούς, του βυζαντινού Ρυσίου, της σημερινή Darica, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και την καθημερινή ζωή των κατοίκων της. Παρουσιάζονται τα σημαντικότερα γεγονότα που επηρέασαν την ιστορική εξέλιξη της περιοχής, κατά την αρχαιότητα, το Bυζάντιο, την οθωμανική περίοδο, αναφορές των περιηγητών που πέρασαν από την περιοχή από το 16ο και μέχρι το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, αλλά και οι εξελίξεις κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη μικρασιατική εκστρατεία.
Γίνεται εκτενής αναφορά στη γεωμορφολογία της περιοχής, τη συγκοινωνιακή σύνδεση της Aρετσούς με την Κωνσταντινούπολη και την αρχιτεκτονική της παράδοση. Διεξοδικά παρουσιάζεται η θρησκευτική ζωή, η παιδεία, η σχέση των κατοίκων με τη θάλασσα, τα επαγγέλματα, η κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου αλλά και στοιχεία σχετικά με τη διοικητική οργάνωση της κοινότητας, τα προϊόντα, καθώς και λαογραφικό υλικό με έμφαση στο μουσικό ιδίωμα.
Τέλος, αναπτύσσεται η νεότερη ιστορία, από την εκκένωσή της στο πλαίσιο της εφαρμογής της Συνθήκης της Λωζάνης περί ανταλλαγής πληθυσμών μέχρι σήμερα, με αναφορά τόσο στους τόπους όπου κατέληξαν οι πρόσφυγες (Αρετσού Καλαμαριάς, Νέο Ρύσιο Θέρμης, Αρετσού Αναβύσσου, Λαύριο και HΠA) όσο και στην εξέλιξη της Darica κυρίως από τους μουσουλμάνους που έφτασαν εκεί ως ανταλλάξιμοι από την Κρήτη, τη Θεσσαλονίκη και τη Δράμα.
Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει προφορικές μαρτυρίες Αρετσιανών προσφύγων πρώτης γενιάς, νεωτέρων γενεών αλλά και αναφορές επιστημόνων που σχετίζονται με την περιοχή, εμπλουτισμένες από σπάνιο αρχειακό και σύγχρονο οπτικό και φωτογραφικό υλικό.
Συντελεστές του ντοκιμαντέρ
Αφήγηση: Aνδρέας Μαριανός
Κάμερα: Βάϊος Σύρρος, Γρηγόρης Οικονομίδης
Μουσική: Κυριάκος Καλαϊτζίδης - μουσικό σχήμα «εν χορδαίς»
Μοντάζ - Επεξεργασία ήχου: Χρήστος Γιαννακόπουλος
Επιστημονική επιμέλεια-σενάριο: Γρηγόρης Οικονομίδης
Φωτογραφίες από την εκδήλωση: Στέλιος Γιανσακίδης
Περισσότερες φωτογραφίες εδώ.
